มารู้จัก…ประจำเดือน

การมีประจำเดือน (Menstruation) เป็นสัญญาณที่บ่งบอกว่า หญิงผู้นั้นกำลังผ่านเข้าสู่วัยสาว และยังแสดงว่า ร่างกายเจริญเติบโตอย่างสมบูรณ์ และพร้อมที่จะมีบุตรได้ การมีประจำเดือนเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมน อุณหภูมิร่างกาย การพัฒนาของไข่ และการเปลี่ยนแปลงของเยื่อบุผนังมดลูก ซึ่งไข่ที่ไม่มีการผสมกับตัวอสุจิของผู้ชายก็จะสลายตัว และถูกขับออกมาพร้อมกับเยื่อบุโพรงมดลูก ที่ลอกตัวหลุดออกมาเป็นเลือดประจำเดือน

ดยทั่วไป ผู้หญิงจะมีประจำเดือนครั้งแรก เมื่ออายุประมาณ 11-14ปี และรอบเดือน (Menstrual Cycle) ของหญิงแต่ละคน จะมีระยะเวลาที่แตกต่างกัน โดยปกติจะมีประมาณ 28  วัน (อาจน้อยหรือมากกว่านี้ 7 วัน) ระยะที่มีประจำเดือน ประมาณ 3-7 วัน จำนวนเลือดที่ออกมา ประมาณ 100-150 ลูกบาศก์เซนติเมตร หรือใช้ผ้าอนามัยไม่เกิน 3 ผืนชุ่มต่อวัน และลักษณะของเลือดที่ออกมาจะเป็นน้ำ ไม่ใช่ลิ่มเลือด วันแรกๆ จะมีสีแดงค่อนข้างสด และวันต่อมาก็จะค่อยๆ จางลงและหมดไป บางคนอาจมีอาการร่วมด้วย เช่น ปวดท้อง, เมื่อยหลัง, หน้าอกคัดตึง, อ่อนเพลีย, เหนื่อย, หงุดหงิด เป็นต้น

* สามารถอาบน้ำชำระล้างร่างกาย และอวัยวะเพศได้ตามปรกติ แต่ไม่ควรอาบน้ำร้อนจัดหรือเย็นจัด เพราะอาจทำให้เกิดอาการปวดประจำเดือนได้

* ไม่ควรอาบน้ำในแม่น้ำลำคลอง หรือสระว่ายน้ำ เพราะอาจมีสิ่งสกปรก หรือเชื้อโรคเข้าสู่ภายในช่องคลอดได้

* ควรเปลี่ยนผ้าอนามัยใหม่ทุกครั้งเมื่อเปียกชุ่ม หรือเปลี่ยนทุกๆ 3-4 ชั่วโมง ซึ่งทุกครั้งที่เปลี่ยน ควรล้างอวัยวะเพศภายนอกด้วยน้ำและสบู่ และซับให้แห้งก่อนใช้ผ้าอนามัยผืนใหม่

* ผ้าอนามัยที่ใช้ ควรเป็นแบบธรรมดาที่ซึมซับทางด้านนอก ไม่ควรใช้ชนิดสอดเข้าไปภายในช่องคลอด เพราะอาจลืมไว้นานเกินไป ทำให้เกิดการติดเชื้อในช่องคลอดได้ ผ้าอนามัยที่ใช้แล้ว ควรม้วนแล้วห่อด้วยกระดาษ และทิ้งในถังขยะที่มีฝาปิดมิดชิด หากทิ้งลงในโถส้วมจะทำให้เกิดการอุดตันได้

* สามารถออกกำลังกายได้ตามปรกติ แต่ไม่ควรออกกำลังกายที่หนัก และโลดโผนจนเกินไป พยายามพักผ่อนให้มาก รับประทานอาหารให้เพียงพอ ดื่มน้ำให้มากๆ และรับประทานผักสด และผลไม้ให้มากขึ้น

* พยายามรักษาสุขภาพจิตให้ดีอยู่เสมอ และระลึกอยู่เสมอว่า การมีประจำเดือนไม่ใช่อาการเจ็บไข้ได้ป่วย แต่เป็นเรื่องธรรมดาที่เกิดกับผู้หญิงทุกๆ คน

 * หากมีอาการปวดท้องมากๆ ควรพักผ่อน แล้วใช้กระเป๋าน้ำร้อนวางบริเวณท้องน้อย หากไม่ดีขึ้นให้รับประทานยาพาราเซตามอล สัก 1-2 เม็ด

* ควรบันทึกวันที่มาของประจำเดือนไว้ทุกๆ ครั้ง เพื่อทำให้ทราบว่า ประจำเดือนมาสม่ำเสมอหรือไม่

 การมีประจำเดือนเป็นเรื่องธรรมดาของผู้หญิงทุกคน ไม่ใช่เป็นความเจ็บป่วยแต่อย่างใด หากวัยรุ่นหญิงได้ทราบถึงการปฏิบัติตัวที่ถูกต้อง และปฏิบัติให้เคยชิน ประจำเดือนก็ไม่ใช่สิ่งที่จะทำให้เกิดความยุ่งยาก ในการดำเนินชีวิตแต่อย่างใดเลย แต่ถ้าหากมีความวิตกกังวล เช่น ประจำเดือนมาล่าช้าไปมาก, ประจำเดือนออกมามากผิดปกติ หรือมีอาการปวดท้องมากและเป็นทุกเดือน ควรไปปรึกษาแพทย์ เพื่อตรวจดูความผิดปกติต่อไป

แหล่งที่มา : สยามรัฐ